ANTİBİYOTİK NEDİR
Kelime anlamı ile “antibiyotik” terimi, “hayata karşı” demektir. Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılır ve insan sağlığı açısından çok büyük öneme sahip ilaçlardır. Bu kimyasal maddeler, bakterilerin çoğalmasını önler ve öldürür.
ANTİBİYOTİKLERİN FAYDALARI
Klinik açıdan Antibiyotikler, mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde çok önemlidir.
Antibiyotikler sayesinde, enfeksiyon hastalıklarına bağlı mortalite ve morbidite oranları düşmüştür.
ANTİBİYOTİKLERİN YAN ETKİLERİ VE ZARARLARI
1 ⋅ Sindirim Sistemine üzerindeki etkileri; a ⋅ Ağız yaraları, dudak çatlakları, diş renginin değişmesi
b ⋅ Bulantı, kusma, şişkinlik, karın ağrısı 2 ⋅ Bağışıklık Sistemine Etkileri; a ⋅ Bağırsakta bulunan faydalı bakterilerileri tamamen yok ederek, savunma sistemini olumsuz etkiliyor.
b ⋅ Alerji, Kaşıntı, Deri Döküntüleri, Öksürük, Nefes Alma Zorluğu
c ⋅ Sefalosporinler ve Penisilin gibi antibiyotikler daha çok alerjiye sebep olabilmektedir. 3 ⋅ Metabolik sistem üzerindeki etkileri; a ⋅ Obezite, antibiyotikler bağırsak florası üzerinden, metabolik sisteme de etki ederek, obeziteye de neden olabilmektedir
b ⋅ Bebeklik ve çocukluk dönemlerinde sık antibiyotik kullanımlarında obezite daha çok görülüyor.
c ⋅ Diyabet, diyabet oranı antibiyotik kullanımı ile doğru orantılı olarak artış göstermektedir. 4 ⋅ Karaciğer fonksiyonlarını bozabiliyor 5 ⋅ Böbrek yetmezliği yapabiliyor, Akut böbrek yetmezliğinin 5’te biri, kullanılan ilaçlar nedeniyle gelişiyor. |
Antibiyotik direnci, uzun süreli ve sık antibiyotik kullanımında, ilgili bakteriler zamanla evrilerek ilgili antibiyotiğe karşı direnç geliştiriyorlar. Dolayısıyla bugün işe yarayan antibiyotikler, zamanla işe yaramaz hale gelebiliyor. Dirençli bakteriler, özellikle de yoğun bakım ortamında ve bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda ciddi bir sağlık tehdidi oluşturuyor, hastanede yatış sürelerinin uzamasına ve bununla ilgili komplikasyonların gelişmesine, ölüm ve hastalığa yakalanma oranlarında artışa neden olmaktadırlar. Sıralanan maddeler ve yan etkiler, gelişigüzel kullanılan antibiyotiklerin hiç de masum olmadığını gösteriyor. Türkiye, kişi başına düşen antibiyotik miktarı açısından Avrupa’da ilk sırada yer alıyor. Ülkemizde toplam ilaç harcamalarının yüzde 35’ini antibiyotikler oluşturuyor. Bunun neden ise toplumun kontrolsüz antibiyotik kullanımıdır. |
...VE AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI
⋅ Antibiyotiklerin etkinliğinin sürdürülebilmesi için tek çare antibiyotiklerin akılcı kullanımıdır. ⋅ Doğru antibiyotik kullanımı için, öncelikle, tanı açısından gerekli değerlendirme yapılmalıdır ve mikrobiyolojik olarak, bakteriyel bir enfeksiyonun varlığı ispatlanmalıdır. ⋅ Sonrasında uygun kullanım açısından; doğru tanı, doğru antibiyotik; en uygun yol ve etkin dozdur. Ayrıca, optimum aralıklarla ve uygun süreyle kullanılmalıdır. ⋅ Enfeksiyonun varlığı ispat edilmeden, önsezi ya da ihtimalle antibiyotik tercih edilmesi, kültür sonucuna uygun olmayan antibiyotik kullanımı, gerekli olmadığı halde aynı anda birden fazla antibiyotiğin kullanılması, yetersiz veya aşırı doz verilmesi, antibiyotiklerin uygunsuz kullanımına örneklerdir. ⋅ Antibiyotikler sadece bakteriyel enfeksiyonlara karşı etkilidir. Yaygın olarak yanlış kullanımın gözlendiği soğuk algınlığı veya grip gibi virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar için çözüm değildirler. ⋅ Unutmayalım ki antibiyotikler; ateş düşürmez, ağrı dindirmez, virüslere bağlı enfeksiyonları tedavi edemez. ⋅ Antibiyotikleri doğru kullanma konusunda toplum olarak farkındalığımızı artırmamız gerekmektedir. |
TAVSİYELER
⋅ Antibiyotikler gelişigüzel kullanılacak ilaçlar değildir. ⋅ Bir yakınınızın önermesiyle antibiyotik kullanmayın. ⋅ MUTLAKA bir HEKİM ÖNERİSİyle, belirtilen doz ve aralıklarla KULLANILMALIdır. ⋅ Doktorunuz, sizin hastalığınıza neden olan bakteri türüne göre en uygun antibiyotiği seçer ve reçeteler. Bu antibiyotikler, diğer yararlı veya zararsız bakterilere saldırmadıkları için, tedavilerde kullanılmak üzere en uygun antibiyotiklerdir. |