Viral hepatitler tüm dünyada yaygın olarak görülen, ülke ekonomilerini çok yakından ilgilendiren ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Dünya genelinde hastalığın büyük oranda geç dönemdebelirtivermesivehastalarınbüyükçoğunluğununhastalıklarınınfarkındaolmamaları nedeniyle hepatite dikkat çekmek amacıyla 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü olarak belirlenmiştir.DünyaSağlıkÖrgütü’nün2018yılıHepatitGünüiçinbelirlediğitema,“Hepatiti TestEtveTedaviEt”tir.Böyleceriskaltındaolanveyahastalığınınfarkındaolmayankişilerin bu konuya dikkati çekilerek teste yönlendirilmesi ve hastaların tedavi olma oranlarının artırılmasıhedeflenmektedir.
Hepatit en basit anlatımıyla karaciğerin iltihabıdır. Viral Hepatitlere sebep olan farklı hepatit virüs tipleri(hepatit A,B,C,D ve E) bulunmaktadır.
Hepatit A enfeksiyonuna neden olan Hepatit A Virüsü bulaşı esas olarak fekal-oral yolla(hasta kişilerin dışkısından atılan virüsle kontamine su ve gıdaların tüketilmesiyle) gerçekleşmektedir. Ülkemizde Hepatit A aşısı 18. Ay ve 24. Aylarda,risk grubundaki kişilere de en az 6 ay ara ile 2 doz halinde sağlık kuruluşlarımızda ücretsiz uygulanmaktadır.
Hepatit B ve Hepatit C Hastalıklarının Bulaşma Yolları
- Kontrol edilmemiş kan ve kan ürünlerinin transfüzyonuyla
- Uygun şekilde steril edilmemiş cerrahi malzemelerin kullanıldığı tıbbi girişimler ya da diş hekimliği müdahaleleriyle
- Kullanılmış enjektör paylaşımıyla
- Tıraş bıçağı, diş fırçası gibi eşyaların paylaşımıyla
- Uygun şekilde steril edilmemiş araçlarla yapılan dövme, akupunktur ya da vücut takılarının uygulanmasıyla
- Hepatit B ve C taşıyıcılarının aile içi temasıyla
- Anneden bebeğe doğumda ve sonrasında
- Korunmasız cinsel ilişkiyle
Hepatit B hastalığından korunmanın en etkili yolu aşılanmadır. Hepatit B aşısı bebeklere; ilk dozu doğumda, 2. ve 3. dozları ise 1 ve 6 aylıkken, risk grubundaki kişilere ise 0, 1 ve 6 ay takvimi ile 3 doz olarak ve ücretsiz uygulanmaktadır.
Hepatit C virüsüne karşı aşı henüz bulunmamaktadır. Ancak kullanılmaya başlayanyeniilaçlarlatedavide%95üzerindeiyileşmesağlanmaktadır.Aşıdışındahastalıktan korunmanın en etkili yolu bulaş yoluna ilişkin korunma önlemlerininalınmasıdır.
Hepatit D virüsü, sadece hepatit B virüs (HBV) ile enfekte olan kişilerde hastalığa yol
açabilmektedir. HBV’nin yokluğunda enfeksiyon yapamaz. Bulaşma esas olarak perkütan yolla (damar içi madde bağımlılarında), kan ve kan ürünleri transfüzyonuyla olur, cinsel yolla bulaş ve anneden bebeğe bulaş riski düşüktür.
Hepatit E virüsü (HEV) bulaşı fekal-oral yolla (hasta kişilerin Gebelerde son 3 aylık dönemde HEV enfeksiyonu geçirildiğinde düşük, erken doğum, ciddi karaciğer yetmezliği ile ölüm riskinin artmasına sebep olabilir. Hepatit E virüsünün spesifik bir tedavisi dışkısından atılan virüsle kontamine su ve gıdaların tüketilmesiyle) gerçekleşmektedir ve aşısı yoktur.